Volwassenen met een verstandelijke beperking en bijkomende psychische en/of gedragsproblemen
De werkgroep van Team Zorgtraject Dubbeldiagnose bracht onderstaande informatie rond deze doelgroep samen. Het Team Zorgtraject is een samenwerkingsverband tussen GGZ- en VAPH-actoren in Limburg.
- Algemene vragen rond VAPH: www.vaph.be/ondersteuning-voor-meerderjarigen
- VAPH-aanbod: www.zorgwijs.be
- Personen die over een PersoonsVolgend Budget (PVB) beschikken, kunnen advies en ondersteuning vragen rond de opstart en beheer van hun budget bij volgende bijstandsorganisaties.
DEEL 1: Het netwerk GGZ/VAPH - Hulpverleningsvragen
In dit eerste gedeelte zie je vragen en antwoorden over de hulpverlening voor de doelgroep dubbeldiagnose in Limburg.
Wanneer je met iemand met (een vermoeden van) dubbeldiagnose werkt waarbij er nog veel onduidelijkheden zijn, kan je denken aan:
- beeldvorming (intelligentie, sociaal-emotionele beeldvorming): We spreken van beeldvorming wanneer we een beter zicht willen krijgen op de beperking van een cliënt, door specifieke onderzoeken uit te voeren of gericht op zoek te gaan naar informatie uit het verleden. Onderstaande organisaties richten zich hierbij hoofdzakelijk op het vormen van een beeld van de (verstandelijke) beperking van de cliënt, en eventueel hoe deze interfereert met een aanwezige psychiatrische problematiek. Het kan hierbij bijvoorbeeld gaan over een intelligentie onderzoek, een anamnese om in te schatten of de beperking aangeboren is of op latere leeftijd is ontstaan, een inschatting van de emotionele ontwikkeling van de cliënt om overvraging of ondervraging te voorkomen, …. Voor psychiatrische diagnostiek kan u bij onderstaande organisaties niet terecht.
- vraagverduidelijking en oriëntering: Als er een duidelijk zicht is op de beperking van een cliënt en er voldoende diagnostische en anamnestische gegevens voorhanden zijn, betekent dit niet automatisch dat er meteen duidelijkheid bestaat over de onderliggende zorgvragen van deze cliënt en waar hij/zij met deze vragen terecht kan. Via vraagverduidelijking kunnen de zorgvragen van een cliënt, en zijn/haar netwerk, naar boven worden gehaald en afgebakend. Oriëntering is er vervolgens op gericht om in te schatten waar de cliënt en/of het netwerk terecht kan met deze zorgvragen, en binnen welke sector(en): VAPH, GGZ, reguliere zorg, … Om aan vraagverduidelijking en oriëntering te kunnen doen, is een goede beeldvorming noodzakelijk.
Je kan hiervoor terecht bij:
|
De hulpverlening bestaat uit een aanmeldings-, een beeldvormende- of diagnostische- en een ondersteuningsfase. Vanuit de beeldvorming worden ideeën en adviezen geformuleerd. Via inter- en supervisie biedt de consulentenwerking ondersteuning bij het implementeren van deze adviezen. Rond de cliënt wordt – indien nodig – een netwerk gevormd van nodige hulpverleners en familie en wordt een afstemming van de verschillende invalshoeken geformaliseerd. |
|
Dienst Maatschappelijk Werk van ziekenfonds
|
De dienst Maatschappelijk Werk doet vaststellingen van de graad van zorgbehoefte. Het is een contactpunt voor bijvoorbeeld aanvragen, inschrijvingen, opvolging en trajectbegeleidingen. Daarbovenop kan je bij de dienst terecht voor algemene informatie, de organisatie van thuiszorg, begeleiding van langdurige zorgsituaties en adviezen. De hulpverlening door de dienst Maatschappelijk Werk is gratis. |
 |
Binnen de Zeilen 2 is er een mogelijkheid tot screeningsopname van mensen met een vermoeden van een mentale beperking. Patiënten die in aanmerking komen moeten geen acuut psychiatrisch probleem hebben. Er dient wel sprake te zijn van een vermoeden van een psychiatrisch probleem dat de patiënt of diens netwerk ontregelt en waarbij voornamelijk de vraag wordt gesteld naar handvaten om met de patiënt en diens problematiek aan de slag te gaan. Deze opname duurt 6 weken (tenzij anders afgesproken). Gedurende deze periode gaan we het functioneren van de patiënt observeren (het kunnen, maar zeker ook het aankunnen), alsook de afstemming van de medicatie. Op deze manier kunnen we ons een beeld vormen van wat de noden zijn van de patiënt en hoe de omgeving hier op kan afstemmen. |
|
Sint-Oda
|
Aanbod van bijkomende observatie, diagnose en behandeling door opname in een aangepaste omgeving: observatie- en behandelgroep, Ster 2. |
|
|
GAUZZ behandelt kinderen en jongeren van 6 tot en met 25 jaar bij wie de diagnose autismespectrumstoornis is gesteld, die functioneren op het niveau van een matig tot ernstige verstandelijke beperking en bij wie er sprake is van ernstige gedragsproblemen. We richten ons op complexe zorgvragen, waarbij er vaak al sprake is van een lang en uitgebreid hulpverleningsproces. GAUZZ gaat samen met het gezin en andere zorgprofessionals op zoek naar mogelijkheden om de situatie van het kind/de jongere en zijn/haar context te verbeteren. |
|
Mobiele werking dubbeldiagnose
|
De hoofdtaken van MWDD zijn enerzijds cliënten met een dubbeldiagnose te oriënteren naar de meest geschikte zorg, en anderzijds advies en coaching verstrekken aan het professioneel netwerk rond de cliënt om hun begeleiding af te stemmen en te optimaliseren naar deze individuele cliënt toe (zie ook mobiele outreach). Om deze taken adequaat te kunnen volbrengen, doen wij beperkt aan beeldvorming door een klinische inschatting te maken en indien nodig te verwijzen naar andere diensten die kunnen instaan voor de nodige onderzoeken. Bij vraagverduidelijking maken we een inschatting van de onderliggende ondersteuningsvragen van de cliënt om ons advies en coaching hierop af te stemmen. Aan oriëntering, advies en coaching door MWDD is geen kostprijs verbonden. Wij verplaatsen ons binnen Limburg tot bij de cliënt en diens netwerk. |
|
Dienst Ondersteuningsplan (DOP) 
|
DOP is een dienst voor kinderen en volwassenen met een beperking of een vermoeden van een beperking tot 65 jaar. DOP maakt een ondersteuningsplan op na het beluisteren van het verhaal van de cliënt, en dit samen met de mensen die voor de cliënt belangrijk zijn om zo de persoon en het netwerk te versterken. Dit plan bevat wat de persoon wilt bereiken of veranderen, welke steun daarbij nodig is en hoe dit georganiseerd kan worden. De focus ligt dus op vraagverduidelijking, oriëntering en netwerkversterkend werken. Indien nodig wordt ook de aanvraag voor een persoonsvolgend budget (PVB) in dit traject opgenomen. |
|
|
Ben je op zoek naar technieken, praktische tips en energiegevende inzichten om in het werkveld (of thuis) mee aan de slag te gaan? Dan ben je op de juiste plaats! Wij bieden jou én je organisatie boeiende workshops en inspirerende coaching op maat! |
|
|
Bij het uitzichtpunt van Samenpunt kan iedereen terecht met zijn vragen en problemen. We zoeken samen naar de juiste bepaling van de problemen en kwaliteiten van de cliënt die voor ons zit en we zoeken samen naar de meest geschikte hulpbronnen en oplossingen. We zetten de cliënt van hieruit op weg naar die hulpbron. Deze kan intern bij ons zijn in één van onze andere punten of bij een andere hulpverlener/voorziening. We nemen initiatief om de cliënt ook toe te leiden naar externe hulpverlening. We laten niemand in de kou staan. Iedereen krijgt een minstens beperkt aanbod. |
Naast bovenstaande lijst zijn er ook de bijstandsorganisaties, deze helpen mensen die reeds een persoonsgebonden budget toegewezen hebben met oriëntering.
|
Dienst Ondersteuningsplan (DOP) 
|
DOP is een dienst voor kinderen en volwassenen met een beperking of een vermoeden van een beperking tot 65 jaar. DOP maakt een ondersteuningsplan op na het beluisteren van het verhaal van de cliënt, en dit samen met de mensen die voor de cliënt belangrijk zijn om zo de persoon en het netwerk te versterken. Dit plan bevat wat de persoon wilt bereiken of veranderen, welke steun daarbij nodig is en hoe dit georganiseerd kan worden. De focus ligt dus op vraagverduidelijking, oriëntering en netwerkversterkend werken. Indien nodig wordt ook de aanvraag voor een persoonsvolgend budget (PVB) in dit traject opgenomen. |
|
Diensten maatschappelijk werk
|
De dienst Maatschappelijk Werk doet vaststellingen van de graad van zorgbehoefte. Het is een contactpunt voor bijvoorbeeld aanvragen, inschrijvingen, opvolging en trajectbegeleidingen. Daarbovenop kan je bij de dienst terecht voor algemene informatie, de organisatie van thuiszorg, begeleiding van langdurige zorgsituaties en adviezen. De hulpverlening door de dienst Maatschappelijk Werk is gratis. |
|
Bij het uitzichtpunt van Samenpunt kan iedereen terecht met zijn vragen en problemen,. We zoeken samen naar de juiste bepaling van de problemen en kwaliteiten van de cliënt die voor ons zit en we zoeken samen naar de meest geschikte hulpbronnen en oplossingen. We zetten de cliënt van hieruit op weg naar die hulpbron. Deze kan intern bij ons zijn in 1 van onze andere punten of bij een andere hulpverlener of voorziening. We nemen initiatief om de cliënt ook toe te leiden naar externe hulpverlening. We laten niemand in de kou staan. Iedereen krijgt een minstens beperkt aanbod. Na vraagverduidelijking en indien nodig, ondersteunen wij cliënten in hun aanvraag voor 'Persoonsvolgend budget' en maken samen met hen een ondersteuningsplan op of maken afspraken met 'multidisciplinaire diensten en volgen hun aanvraag tijdens de volledige afhandeling op. |
Binnen het netwerk zijn we van mening dat volwassenen met een dubbeldiagnose een globale begeleiding en ondersteuning nodig hebben, die zowel rekening houdt met de verstandelijke beperking als met de psychische gevoeligheid van de cliënt. Vanuit deze ervaring en visie wordt er dan ook voor geopteerd om alle actoren die ambulant en/of mobiel werken met de doelgroep dubbeldiagnose in één overzicht te vermelden, los van hun sector of primaire doelgroep.
Ambulante en/of mobiele begeleiding van een cliënt staat voor individuele ondersteuning aan een cliënt en kan, afhankelijk van de hulpvraag en de organisatie, heel uiteenlopende vormen aannemen (bv. gesprekken, hulp bij administratie, voorbereiding van afspraken, mee gaan op afspraken, contact leggen met netwerkpartners, …). Onderstaande lijst geeft een overzicht van partners binnen het netwerk die deze zorg aanbieden aan cliënten met een verstandelijke beperking en een psychische kwetsbaarheid. Daarnaast zijn er ook vrij gevestigde klinisch psychologen/pedagogen en auticoaches (indien er bijkomend sprake is van ASS) die ambulante/mobiele ondersteuning bieden aan de doelgroep, maar die niet terug te vinden zijn in het onderstaande overzicht.
Deze organisaties zijn ingebed binnen VAPH. Begeleiding is mogelijk onder Rechtstreeks Toegankelijke Hulp (RTH) of met een Persoonsvolgend Budget (PVB). Er zijn diensten die een bijkomende kost kunnen aanrekenen per gesprek (wettelijke bijdrage - meer info hier), dit kan je steeds even bevragen.
|
|
Wegwijs biedt psychosociale en psychopedagogische begeleiding op maat aan personen met een verstandelijke beperking (TIQ<75) en hun (gezins)context. Samen met de cliënt en diens netwerk, bekijken we hoe zaken die moeilijk lopen of bezorgdheden opnieuw hanteerbaar kunnen worden. Hiertoe bieden we gesprek, emotionele steun, advies en informatie. We hebben aandacht voor alle levensdomeinen. Bij nood aan dagelijkse, praktische ondersteuning zoeken wij naar geschikte partners om te betrekken. Wij bieden begeleiding aan huis in de provincie Limburg. De frequentie en duur van de begeleiding worden in samenspraak bepaald, vanuit de noden van de cliënt.
|
|
|
Begeleidingscentrum Sint-Elisabeth biedt verschillende vormen van ondersteuning aan. We vertrekken vanuit de zorgvraag, ondersteuningsnood en wensen van de zorggebruiker. De verschillende ondersteuningsvormen kunnen op een eenvoudige manier gecombineerd worden. Begeleiding richt zich op de ondersteuning van de volwassen zorggebruiker in het dagelijkse leven. De begeleiding verloopt aan huis (mobiele begeleiding) of in het Begeleidingscentrum (ambulante begeleiding). Voor begeleiding op de werkvloer (begeleid werken) kan je ook bij ons terecht. |
|
 |
DIB Sherpa biedt individuele ondersteuning: psycho-sociale ondersteuning, globale ondersteuning en praktische ondersteuning. Er is ook een 24 uurs-permanentie mogelijk. |
|
|
Samenpunt heeft verschillende subwerkingen. Voor ambulante begeleiding zijn dit Steunpunt en Groeipunt. Groeipunt voor gezinnen: ouders met een verstandelijke beperking en hun kinderen worden hier ondersteund en kunnen met hun vragen terecht, zowel individueel als via groepsactiviteiten. (het vroegere Op stap en Rap op stap). |
|
Thuisbegeleiding: praktische en/of psychosociale ondersteuning op verschillende levensdomeinen, steeds vertrekkende vanuit de zorgvraag van de gast. Indien aanwezig, wordt er samengewerkt met andere betrokken hulpverleners. |
|
Volwassen personen met een lichte, matige of ernstige verstandelijke beperking en eventuele bijkomende problematieken kunnen met al hun dromen terecht bij Wiric. We nemen die dromen als vertrekpunt voor onze ambulante begeleiding. Regio Sint-Truiden en omstreken. |
|
Binnen onze ambulante en mobiele begeleiding bieden we begeleiding aan huis aan of op de dienst. De frequentie van ondersteuning kan daarbij gaan van éénmaal per maand tot tweemaal per week. Dit wordt telkens individueel bekeken, afhankelijk van de ondersteuningsvraag van de cliënt en de grootte van het Persoonsvolgend Budget of de RTH-punten die de cliënt aan ambulante ondersteuning wil besteden. |
|
Tijdens de intake gebeurt een verkenning van de noden en de vragen die er zijn en wordt nagegaan in welke mate Nederheem vzw een antwoord zou kunnen bieden op de problematiek. Het aanbod kan zich situeren op allerlei vlakken, gaande van adviseren tot meer praktische ondersteuning zoals assisteren of aanleren. De begeleidingsmomenten kunnen doorgaan binnen de lokalen van de vzw of bij de zorgvrager thuis of een combinatie van bieden. |
|
Monsheide biedt met zijn dienst mobiele begeleiding ondersteuning in de eigen leefomgeving van de cliënt. Deze begeleiding kan raakvlakken hebben binnen alle facetten van het leven waarbij de cliënt ondersteuning wenst. Hierbij ligt het accent op het niet overnemen van de zorgvragen maar in het ondersteunen, begeleiden en op weg helpen van, met als doel een kwaliteitsvol en (zover de persoon het aankan) onafhankelijk leven. Bij mobiele begeleiding komt de hulpverlener aan huis om begeleiding te bieden bij verschillende domeinen van het leven, zoals wegwijs maken en aanwenden van de reguliere diensten in het hulpverlenerslandschap, administratie allerhande, de zoektocht naar een geschikte woonplaats, huishoudelijke en organisatorisch vaardigheden, het in stand houden of uitbreiden van het sociale netwerk ( familie, vrienden, vrijwilligers,…), de zoektocht naar een aangepaste job en/of dagbesteding, emotionele draagkracht en beleving. |
|
De mobiele werkingen van O.C. Sint-Ferdinand bieden mobiele en ambulante ondersteuning aan aan personen met een (vermoeden van een) beperking (zowel in RTH als in niet-RTH). Het aanbod is afhankelijk van de ondersteuningsnood van de cliënt en - indien van toepassing , ook van de grootte van het persoonsvolgend budget. De begeleidingsnood kan erg verschillend zijn en de ondersteuning kan vertrekken vanuit een vraag op één of meerdere levensdomeinen. De mobiele werkingen bieden ondersteuning aan minderjarigen vanaf 14 jaar, aan volwassenen die nog bij hun ouders of bij familie wonen of aan volwassenen die zelfstandig wonen. Tenslotte bieden we ook ondersteuning aan volwassenen die zelfstandig wonen in één van de woonprojecten van O.C. Sint-Ferdinand. Begeleiding op de werkvloer in de vorm van begeleid werken is eveneens een mogelijkheid via jobcoaching.
|
|
dubbeldiagnose |
Consult & advies: Iedere hulpverlener kan de ELP contacteren voor inhoudelijk advies. Het kan gaan over dubbeldiagnose verstandelijke beperking en een psychiatrische problematiek, emotionele ontwikkeling, netwerk opbouwen rond cliënt, enz. Therapeutisch aanbod: Cliënten (15+) met een verstandelijke beperking (verbonden aan een VAPH-voorziening) kunnen bij de eerstelijnspsycholoog terecht voor de behandeling van milde tot matige psychische klachten. Contactgegevens: Geladi Nele Knops Eleonora |
Dit zijn de CGG's, en hun VDIP programma's:
|
In CGG/Kohesi bieden we ambulante multidisciplinaire behandeling aan, d.w.z. psychiatrische en psychologische behandeling, sociaal-maatschappelijke ondersteuning, pedagogisch advies en psycho-educatie. Hierbij is het betrekken en ondersteunen van context cruciaal. De bedoeling is om de cliënt op weg te zetten en het dan te laten overnemen door het netwerk. Als CGG bekijken we steeds welke meerwaarde wij kunnen betekenen, naast het ev. reeds bestaande zorgaanbod. Hoe werken we?
|
|
In een zo vroeg mogelijk stadium signalen herkennen die kunnen wijzen op risicovol verslavingsgedrag (vroegdetectie) is essentieel om snel een interventie te kunnen opstarten om ergere problemen op het vlak van verslaving te voorkomen (vroeginterventie). Het programma CONNECT – verslaving van Ligant (Limburgs netwerk geestelijke gezondheidszorg kinderen en jongeren) waar zorGGroep Zin deel van uitmaakt, is een vroeginterventieprogramma voor jongeren en jongvolwassen (tot en met 23 jaar) met drugs- of alcoholgebruik en gamen (MOTI4). |
|
Ons doel is om kinderen, volwassenen en ouderen met ernstige psychische problemen, en hun omgeving gespecialiseerde, ambulante behandeling aan te bieden. ‘Ambulant’ betekent dat je na afspraak op consultatie komt, maar niet bij ons wordt opgenomen. Wij bieden hulp op de tweede lijn. Dat betekent dat we mensen én hun omgeving behandelen wanneer hulp van de huisarts of de diensten maatschappelijk werk onvoldoende blijken. Je kan pas bij ons terecht als jouw huisarts, een CAW-medewerker… je naar ons hebben doorverwezen voor behandeling. |
Mobiele herstelteams bieden begeleiding en behandeling aan huis bij mensen vanaf 18 jaar die door een ernstige en langdurige psychische kwetsbaarheid ondersteuning nodig hebben op verschillende levensdomeinen.
|
Per Eerstelijnszone - informatie en contactgegevens hier. |
|
Per Eerstelijnszone - informatie en contactgegevens hier |
Dit zijn de vrijgevestigde initiatieven:
| Nog aan te vullen |
Waar ambulante en/of mobiele begeleiding gericht is op de ondersteuning van de cliënt, is mobiele outreach gericht op de ondersteuning van het (professionele) netwerk dat rond de cliënt staat. Onderstaande diensten geven adviezen en coaching die erop gericht zijn om het bestaande netwerk de tools en handvaten in handen te geven waarmee zij zelf (opnieuw) de ondersteuning van hun cliënt vorm kunnen geven en optimaliseren. Waar onderstaande diensten deze outreach cliëntgebonden aanbieden en hun coaching individueel afstemmen op de noden van één cliënt, is het uiteraard ook mogelijk dat diensten of organisaties eerder nood hebben aan globaler advies over de begeleiding van cliënten met een dubbeldiagnose. Voor deze laatste vorm van outreach kan u bij diverse VAPH-organisaties terecht.
|
|
Outreach SIT |
|
Mobiele outreach Asster De Zeilen 2 
|
Voor patiënten die in opname zijn geweest, kan kort volgend op de opname outreach plaatsvinden naar het professioneel netwerk. Inhoud gaat steeds over hoe ondersteuning afstemmen op de noden van de patiënt zowel psychiatrisch als verstandelijke beperking gericht. Voor langdurige trajecten of niet gekende patiënten wordt doorverwezen naar het mobiel team dubbeldiagnose. |
|
GAUZZ behandelt kinderen en jongeren van 6 tot en met 25 jaar bij wie de diagnose autismespectrumstoornis is gesteld, die functioneren op het niveau van een matig tot ernstige verstandelijke beperking en bij wie er sprake is van ernstige gedragsproblemen. We richten ons op complexe zorgvragen, waarbij er vaak al sprake is van een lang en uitgebreid hulpverleningsproces. GAUZZ gaat samen met het gezin en andere zorgprofessionals op zoek naar mogelijkheden om de situatie van het kind/de jongere en zijn/haar context te verbeteren. |
| Mobiele werking Dubbeldiagnose |
MWDD geeft advies en coaching aan het professioneel netwerk van een volwassen cliënt met een verstandelijke beperking (TIQ < 75) en een psychiatrische problematiek. Het doel is om het netwerk rond deze cliënt aan de hand van advies en coaching te versterken, zodat zij hun begeleiding en ondersteuning aan deze cliënt kunnen optimaliseren. Aan mobiele outreach door MWDD is geen kostprijs verbonden. Wij verplaatsen ons binnen Limburg tot bij de cliënt en diens netwerk. |
|
Mobiele Team Dubbeldiagnose Ligant  |
Het Mobiele Team Dubbeldiagnose van Ligant is er voor kinderen, jongeren met een meervoudige en complexe problematiek. In de indicatiestelling van het Mobiele Team Dubbeldiagnose worden een aantal basisprincipes gehanteerd: → De noodzaak om mobiel (aan huis, in de voorziening,…) te werken → De complexiteit van de problematiek, de ernst van het disfunctioneren → Er is sprake van een psychische kwetsbaarheid en de gewenste interventie vereist expertise vanuit geestelijke gezondheidszorg. |
|
|
Via mobiele en ambulante outreach kan onze voorziening haar kennis overdragen naar professionelen die behoefte hebben om hun ondersteuning beter af te stemmen op de vragen en noden van personen met een handicap. |
Residentiële behandeling voor personen met een verstandelijke beperking en een bijkomende psychiatrische problematiek is niet alleen complex, maar vergt vaak ook een samenvoegen van verschillende expertises om te komen tot een behandeling op maat van de cliënt. Ondanks een residentiële behandeling zeer zinvol kan zijn, kan dit toch best afgewogen worden. Het doel blijft namelijk het creëren van kwalitatieve zorg, over de lijnen van zorg heen. Om deze reden streven we naar zo breed mogelijk gedragen zorg. Indien een opname kan vermeden worden, geniet dit de voorkeur. Bovendien is een residentiële behandeling ook eindig, er moet dus altijd rekening gehouden worden met het feit dat de persoon terugkeert naar zijn natuurlijke/professionele context.
|
Patiënten waar het psychiatrisch beeld onduidelijk is, dit acuut opduikt of waarbij er twijfels zijn over de behandeling van een gekend psychiatrisch beeld komen in aanmerking voor een behandelingsopname. De opnameduur wordt periodiek geëvalueerd er wordt gestreefd naar een stabiel functioneren. In behandeling doorlopen we meestal een stabilisatiefase, een interventiefase en een ontslaggerichte fase. Er is geen vaste opnameduur, we hanteren het principe ‘zo lang als nodig en zo kort mogelijk’. |
|
Sint Oda - observatie en behandeling
|
Aanbod van bijkomende observatie, diagnose en behandeling door opname in een aangepaste omgeving: observatie- en behandelgroep, Ster 2. Dit aanbod is voor personen met een ernstig tot diepe verstandelijke beperking. |
|
GAUZZ behandelt kinderen en jongeren van 6 tot en met 25 jaar bij wie de diagnose autismespectrumstoornis is gesteld, die functioneren op het niveau van een matig tot ernstige verstandelijke beperking en bij wie er sprake is van ernstige gedragsproblemen. We richten ons op complexe zorgvragen, waarbij er vaak al sprake is van een lang en uitgebreid hulpverleningsproces. GAUZZ gaat samen met het gezin en andere zorgprofessionals op zoek naar mogelijkheden om de situatie van het kind/de jongere en zijn/haar context te verbeteren. Dit aanbod is voor personen met een verstandelijke beperking in combinatie met autismespectrumstoornis. |
|
Het detoxprogramma van Katarsis VZW is een ontwenningsprogramma van 6 weken. Het bestaat uit drie fasen die telkens twee weken duren. Tijdens de detoxfase (Fase 1) richt de bewoner zich op het fysieke herstel en op het aanpassen aan de leefgroep. Indien nodig wordt de ontwenning ondersteund door ontwenningsmedicatie. Tijdens de inventarisatiefase (Fase 2) leert de bewoner zichzelf als persoon ontdekken en staat hij/zij stil bij de betekenis van zijn/haar verslaving in zijn/haar eigen leven. Tijdens de oriëntatiefase (Fase 3) gaan wij samen met de bewoner op zoek naar een geschikt vervolgtraject dat aan de noden en vragen van de bewoner voldoet. Mannen en vrouwen vanaf 16 jaar met problemen met het gebruik van illegale drugs, al dan niet in combinatie met alcohol en/of medicatie kunnen bij ons terecht. |
 |
Naast De Zeilen 2 (Asster) kan er contact opgenomen worden met medisch centrum St-Jozef en OPZC Rekem. Zij hebben geen specifieke afdelingen voor personen met een verstandelijke beperking, maar in overleg kan gekeken worden of een opname toch mogelijk is. Er zal hierbij altijd afgewogen worden of er een adequaat aanbod kan voorzien worden voor de patiënt. Daarnaast is OPZC Rekem ook gespecialiseerd in Forensische zorg.
|
Een crisissituatie kan door verschillende factoren uitgelokt worden. In deze situatie is er steeds nood aan de-escalatie om zo terug de nodige rust, veiligheid en vertrouwen voor de persoon in crisis en zijn omgeving te creëren. Interventies gebeuren daarom best zo dicht mogelijk bij de persoon en diens omgeving en zoveel als mogelijk in de natuurlijke omgeving. Indien mobiele of ambulante crisiszorg niet voor de nodige de-escalatie kan zorgen, kan een residentiële opname overwogen worden.
|
Mobiele crisisteams 
 |
Intensieve psychiatrische zorg aan huis gedurende maximum 4 weken voor patiënten vanaf 18 jaar in acute crisissituaties. Informatie over mobiele crisisteams netwerk Reling vind je hier. Informatie over mobiel crisisteam van netwerk Noolim vind je hier. Er is een goede samenwerking tussen de mobiele crisisteams en de mobiele werking dubbeldiagnose waarbij overlegd wordt over casussen met dubbeldiagnose. |
|
Patiënten die verkeren in een acute psychiatrische toestand, waarbij het psychiatrisch beeld al gekend is en de behandeling al vast ligt of waarbij het netwerk in extreme mate wordt overvraagd door het psychiatrische beeld komen in aanmerking voor deze opname. Een crisisopname duurt 3 weken (tenzij anders afgesproken). Er wordt voornamelijk ingezet op het bieden van rust, de-escalatie en stabilisatie, gezien de korte duur worden ontslaggericht voornamelijk adviezen meegegeven voor verdere interventies. |
| Reguliere crisisopnames (PAAZ) |
In andere psychiatrische ziekenhuizen en psychiatrische afdelingen van algemene ziekenhuizen (PAAZ) kan de vraag tot crisisopname ook gesteld worden. In Limburg zijn vier PAAZ'en aanwezig: In volgende twee psychiatrische ziekenhuizen is een crisisopname ook mogelijk: |
De meeste personen binnen de doelgroep dubbeldiagnose kunnen hiervoor terecht in het gekende aanbod van VAPH-vergunde actoren.
Om uit te klaren wat het meest geschikte woonaanbod is, wordt best eerst aan beeldvorming en oriëntering gedaan (zie overzicht boven).
| In een initiatief beschut wonen (IBW) wordt huisvesting en begeleiding aangeboden aan personen die om psychiatrische redenen hulp nodig hebben in hun leef- en woonmilieu en die niet alleen zelfstandig kunnen leven in de maatschappij. De bewoners hebben nood aan begeleiding die vooral bestaat uit het verbeteren van de sociale vaardigheden. |
| Soms zijn psychiatrische verzorgingstehuizen (PVT) eerder aan de orde, voornamelijk wanneer er eerst een langdurig traject is doorlopen. Een PVT is een collectieve woonvorm bestemd voor personen met een langdurige en gestabiliseerde psychische stoornis. De klemtoon van de begeleiding ligt op het behoud en het stimuleren van de mogelijkheden van de bewoners. Voor de meeste bewoners is het PVT hun definitieve verblijfsplaats. Een minderheid kan nog overstappen. |
| Begeleid wonen is een ambulante hulpverleningsvorm voor personen die ondanks hun vaardigheden, tijdelijk ondersteuning nodig hebben bij de organisatie van hun leven zoals administratie, wonen, budget, tijdsbesteding, psychosociale ondersteuning, … Bij begeleid wonen staan de woonbegeleiding en het huisbezoek centraal. De begeleider ondersteunt de cliënt op maat. De begeleider van het woonteam begeleidt de cliënt zowel in de residentiële als in de ambulante werkvorm. |
| Kamertraining is een specifieke vorm van verblijf waarbij de jongere samen met andere jongeren in een gebouw woont, maar elk voornamelijk in zijn eigen kamer/studio verblijft. Er is 24/24 begeleiding aanwezig. Kamertraining kan een tussenstap zijn op weg naar zelfstandig wonen, maar er kan ook terug naar huis toe gewerkt worden. |
DEEL 2: Andere vragen over ondersteuning
In dit tweede gedeelte ziet u overige vragen en antwoorden die niet typisch zijn voor het netwerk dubbeldiagnose, maar eerder over reguliere zorg voor de doelgroep gaan.
De doelgroep dubbeldiagnose is vaak gebaat bij bewindvoering. Meer informatie hierover vind je op Gezin en Handicap.
Ook kan je terecht bij de griffie van de vrederechter.
Voor het opvolgen van medicatie (bv. na een residentiële opname) kan je denken aan huisartsen, psychiaters en thuisverpleging.
Hier benoemen we enkele organisaties die we soms dreigen te vergeten doordat we onze focus leggen op het specifieke aanbod voor de doelgroep:
- Gezinszorg
- Straathoekwerkers
- Buddy-werkingen
- CAW
- OCMW
- Mutualiteiten
- Thuisbegeleidingsdiensten
Hierover vind je meer informatie op de website van CAW en op de Sociale Kaart
Als je als organisatie informatie/vorming wenst over middelengebruik bij de doelgroep dubbeldiagnose, kan je hiervoor terecht bij:
|
Integra staat als ambulant centrum garant voor gespecialiseerde geestelijke gezondheidszorg en drugpreventie. Zowel kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen (en/of hun omgeving) kunnen er terecht met verslavings-, psychische en/of psychiatrische problemen. |
|
Hedera Helix - steunpunt voor mensen met een verslaving 
|
Hedera Helix is een voorziening voor mensen die problemen ervaren binnen het gewone leven. Ze bieden een ontmoetingsplek aan waar je zomaar kan binnen lopen zonder uit te leggen waarom. Je kan bij hen terecht voor een babbel, maar je mag ook meedoen aan de aangeboden activiteiten. Ze werken vanuit de kracht van vrijwilligers. Ook helpen ze jou om de juiste weg te vinden in het doolhof van voorzieningen. De jongerenwerking van Hedera Helix richt zich op jongeren tussen de 16 en 26 jaar. Jongeren die te kampen hebben met verslaving zoals alcohol, drugs, gaming, ... Ook jongeren met psychische problemen kunnen hier terecht. |
|
Katarsis is een residentieel centrum voor mensen die kampen met afhankelijkheidsproblemen rond illegale drugs, al dan niet in combinatie met alcohol en/of medicatie. Het programma is beschikbaar voor mannen en vrouwen vanaf 16 jaar, is groepsgericht en gestructureerd van vorm. |
Het aanbod vanuit VAPH is te vinden op www.zorgwijs.be
Maar ook vanuit GGZ is er een aanbod (voor tijdelijke begeleidingen), zeker voor personen met een licht verstandelijke beperking met een GGZ-voorgeschiedenis:
- Validag (Lommel en Tongeren)
- De Biehal (Lommel)
- 't Net (Pelt)
- DAC De Start (Genk)
- De Overstap (Munsterbilzen)
- AC Locomotief (Rekem)
- vzw Basis (Hasselt)
- De Schans (Kohesi - Heusden-Zolder)
- De Link (Kohesi - Beringen)
- Het Heft (Sint-Truiden)
- TreAde (Vistha - Sint-Truiden)
|
Consulentenwerking Mentale Handicap 
|
Deze doelgroep vraagt extra investering in tijd waardoor zij weinig of niet aan bod kwamen in een ambulante setting. De hulpverlening bestaat uit een aanmeldings-, een beeldvormende- of diagnostische- en een ondersteuningsfase. Vanuit de beeldvorming worden ideeën en adviezen geformuleerd. Via inter- en supervisie biedt de consulentenwerking ondersteuning bij het implementeren van deze adviezen. Rond de cliënt wordt – indien nodig – een netwerk gevormd van nodige hulpverleners en familie en wordt een afstemming van de verschillende invalshoeken geformaliseerd. |
| Intervisietafels | Nog aan te vullen |
 |
Persoonlijke ontwikkeling - Verbindende communicatie - Omgaan met agressie & conflicten - Verbindend leidinggeven - Samenwerken in groepen & teams |
 |
Complexe communicatie - De-escaleren van spanningsvolle situaties en agressie |
 |
Seksualiteit en intimiteitszorg op maat |
 |
Diverse thema's |
|
 |
Emotionele ontwikkeling & handicap |
 |
Aan de slag met agressie |
 |
Diverse thema's |